Endometriozis (Çikolata Kisti)
Endometriozis (çikolata kisti) 15 ile 49 yaşları arasındaki her 10 kadından 1’ini etkileyen kronik bir hastalıktır. Endometriozin (çikolata kisti) neden oluştuğu tam olarak bilinmemektedir. Kısırlık problemiyle kliniğimize gelen hastaların ise %25 ile 50’sinde endometriozis (çikolata kisti) bulunmaktadır. Rahimin iç kısmını döşeyen endometrium tabakasının rahim iç duvarının dışındaki bölgelere yerleşmesiyle endometriozis (çikolata kisti) hastalığı ortaya çıkmaktadır. Endometriozis (çikolata kisti) yumurtalık, tüpler, karın içi zarı, mesane veya bağırsaklar gibi vücudun herhangi bir yerinde görülebilmektedir.
Endometriozisi (çikolata kisti) olan hastaların bazılarında hiçbir belirti görülmezken, bazılarında
- şiddetli adet sancısı
- cinsel ilişki sırasında ağrı
- kısırlık
- adet döneminden bağımsız kasık bölgesinde sürekli ağrı gibi belirtiler görülebilir.
Endometriozis (çikolata kisti) doğurganlığı olumsuz olarak etkileyebilir. Endometriozisi olan kadınların %35 ile 50’si gebe kalamamaktadır. Endometriozis (çikolata kisti) kısırlığa şu şekilde yol açmaktadır:
- Tüp tıkanıklığı: endometriozise bağlı karın içerisinde oluşan yapışıklıklar nedeniyle tüpler tıkanabilir ve yumurtalıklardan atılan yumurta tüp-yumurta arasındaki anatomik ilişkinin bozulması nedeniyle yakalanamaz
- Yumurtalıklarda oluşan kistler nedeniyle yumurta oluşum süreci olumsuz etkilenir. Buna ek olarak yumurta sayısı kistler nedeniyle azalır. Endometriozis sadece yumurta sayısını değil yumurta kalitesini de olumsuz etkiler.
Endometriozis (çikolata kisti) hastalığının kesin tanısı laparoskopi ile endometriozis odaklarının görülmesi ve bu odaklardan alınan parçanın patolojik incelemesiyle konulur. Ancak, günümüzde ultrason ile çikolata kistlerinin ve endometriozis odaklarının görülmesi ile tanı koyulmaktadır. Özellikle ağrı yakınması ön planda olan ve medikal tedavilere yanıt alınamayan hastalarda laparoskopi ile endometriozis lezyonları çıkartılabilir. Endometriozisi olan hastalarda kısırlık olması durumunda yapılacak tedavi hastanın yaşına, kısırlık süresine, tüplerinin açık olup olmadığını, yumurta rezervine göre belirlenmektedir. Yumurta rezervi azalmış, her iki yumurtalığında da çikolata kisti olan, tüpleri tıkanık yada şiş olan hastalarda, daha önce endometriozis nedeniyle ameliyat geçirmiş olgularda ilk planda tüp bebek tedavisi düşünülmelidir. Kanser şüphesi veya yumurta toplama işlemi sırasında foliküllere ulaşmada sıkıntı olması durumunda cerrahi düşünülmelidir.